Het woord charismata is de meervoudsvorm van het Griekse woord charisma, waarmee zowel een bovennatuurlijke gave, als een bijzondere persoonlijke uitstraling aangeduid kan worden. In ons hedendaagse woordgebruik is het woord 'charismatisch' vooral in zwang als betiteling van een innemend of populair persoon.
In de bijbel komen we het zelfde woord tegen in de Efezebrief wanneer daar gesproken wordt over de vijf bediening in de gemeente. Van de daar genoemde gaven of functies (1) zijn de herder, leraar, evangelist en apostel het meest herkenbaar. Zo zal een gemeente afhankelijk van de dominantie sociaal bewogen, onderwijs gericht, evangeliseren of zending gericht zijn van karakter. Naast de vier hierboven genoemde pragmatische gaven laat de profeet zich het best omschrijven als een ondersteunende gaven.
Hoewel Paulus het ambt van profeet hoog inschaalt (2) heeft deze in de praktijk een functionele beperking. Louter binnen de gemeente is daar altijd het probleem van authenticiteit door mee-vibreren van inside informatie. Vandaar dat profetie binnen
een kleine groep veelal gericht zal zijn op bezoekers, (3) en een gastspreker zich daarentegen vrijer kan bewegen richting gemeenteleden.
Zoals aangegeven zijn herder, leraar, evangelist en apostel vooral praktisch bezig, terwijl een profeet meer iemand is die vanuit 'gevoel' werkt. Met name wanneer een profeet op de voorgrond treed maakt dit de samenwerking met de andere gaven lastig en neigt naar een zelfstandig opereren omdat vormen en gedragsregels als beperking wordt ervaren. Wat oneerbiedig gezegd kan je het vergelijken met een circus; Zolang het rondtrekt heeft het een zeker bestaansrecht, maar vestigt het zich ergens, dan heeft het spoedig geen publiek meer.
In het geval een profeet buiten (de structuur van) de gemeente gaat opereren ontbreekt de toetsing door, en de bescherming van, de gemeente waardoor de profeet een ongeleid projectiel kan worden. Anderzijds wordt aan de gemeente de functionaliteit van profetie onttrokken. Uiteindelijk zullen mensen die louter profetisch gerichte samenkomsten bezoeken de indruk krijgen dat zijn of haar gemeente niet compleet is zonder de aldaar opgedane ervaringen, met een zeker ongenoegen als gevolg. Een zelfde effect zien we ook voorkomen in grote gemeenten; Naarmate het conferentie gehalte toeneemt, neemt ook het doorstroom gehalte toe. Immers, de bijzonder aspecten
van zulke diensten werken eerder verslavend dan verdiepend; Men wordt a.h.w. vermaakt en vroeg of laat raakt men verzadigd.
Wat het geheel aan geestelijke gaven betreft is het opmerkelijk dat uit de lijst van tekenen welke de gelovigen zouden moeten volgen (4) alleen het spreken in tongen en genezing als nog voor vandaag geldend wordt aangenomen, en niet het opnemen van slangen en het drinken van gif.... Maar dat ter zijde.
Van Paulus' hand lezen we weliswaar over minder spectaculaire gaven, zoals het spreken met wijsheid of kennis, geloof, werking van krachten, profetie en onderscheiden van geesten, (5) en ook dienen, onderwijs geven, vermanen, meedelen, leidinggeven, en barmhartigheid bewijzen horen in dit rijtje thuis. (6) Maar wat deze gaven gemeen hebben is dat ze dienen om de gelovigen toe te rusten... (7) Met andere woorden: De bijbelse 'charisma' zijn gaven door Jezus zelf gegeven ten nutte van het functioneren van Zijn gemeente. Niets meer en niets minder!
Rev.Camp ['10,'12] C112
