In de politiek wordt met zekere regelmaat gesproken over normen en waarden. Vanuit een vrees voor Islamisering beroept de Europese Unie zich zelfs op haar christelijke basis, maar hoe christelijk is deze nog? De westerse cultuur heeft inderdaad haar oorsprong in Bijbelse normen en waarden, maar waar halen wij als christenen vandaag de dag onze normen en waarden vandaan? Is dat uit Gods woord of uit de maatschappij, ofwel wat algemeen aanvaard wordt?
Even een filosofisch nadenkender tussendoor: Feitelijk is de volgorde niet normen en waarden, maar waarden en normen, want hoe kun je normen stellen zonder eerst waarden te formuleren? Maar laat ik wat dichter bij huis blijven: In onze kerken horen we mogelijk elke zondag een evangelische boodschap - en daar is niets mis mee - maar als daar door de week nauwelijks Bijbels onderwijs aan wordt toegevoegd dan komt er van christelijke waarden weinig terecht. Natuurlijk zijn we zelf verantwoordelijk voor het lezen van de Bijbel, maar vindt iedereen daarin als vanzelf de juiste weg als het om waarden en normen gaat?
Jezus heeft gezegd dat Hij voor ons de wet heeft vervuld, maar daarmee zijn wij nog niet ontheven van een basis OT wetgeving. (1) Aan het eerste gebod, en het tweede daaraan gelijk, hangt immers de hele wet en de profeten. (2) Nu zijn de meeste van die tien geboden wel duidelijk; Wat jij niet wilt dat men jou aandoet, doe dat ook een ander niet aan. (3)
Maar naast deze tien hoofdpunten zijn er nog vele andere - sociale - leefregels te vinden in de Bijbel, al zullen we wel een vertaalslag moeten maken naar onze tijd. Een maatschappelijke grondslag zoals bijvoorbeeld de Islam laat zo'n vertaalslag niet toe, dus wordt het met de Sharia als leidraad al gauw hand eraf of hoofd eraf... Een boek als 'De vliegeraar' (4) laat dit onomwonden zien...
Als ik vanuit een christelijk perspectief sociale waarden wil onderbouwen, dan kom ik al snel bij het rijtje van de deugd. (5) Maar de handvatten ervoor vindt ik in een Bijbelboek als Deuteronomium. Neem bijvoorbeeld de praktische regels rond (buitenechtelijke) seksuele omgang. (6) Feitelijk behoeven deze nauwelijks vertaling naar onze tijd, want op de lijfstraf van steniging na zijn de adviezen welke we daar aantreffen glashelder.
Je kunt rustig stellen dat we in onze westerse maatschappij de Bijbelse ethiek aardig uit het oog zijn verloren en dat we freewheelen op de ruïnes van een post christelijke maatschappij.
Als christenen zeggen we vaak; 'Gij geheel anders' (7) maar zijn we echt zo anders? En zijn wij als gemeente (meervoud) nog een voorbeeld voor onze omgeving? Zolang we het maatschappelijk goed doen worden onze resultaten weliswaar geprezen of zelfs benijdenswaardig, maar wat is feitelijk onze bron? Er ligt hopelijk nog geen bijl aan de wortels van de boom van het christendom, (8) maar wormen en maden (9) zijn misschien nog wel erger; Zij vreten het leven van binnen uit op. Wordt wakker en laat Christus over u lichten! (10) Sela.
Rev.Camp [jun'10] C109
